Deze maand was de invloed van suiker op kanker groot in het nieuws. Hoe zit het nu echt?
In diverse nieuwsberichten stond dat het eten van suiker ervoor zorgt dat tumoren groeien en kanker agressiever wordt. Een suikervrij dieet zou daarom voor alle kankerpatiënten aan te bevelen zijn.
Wat niet in de nieuwsbrieven stond, was dat het onderzoek niet bij mensen was uitgevoerd. Het ging om gistcellen in een petrischaaltje, waar suiker aan toegevoegd werd. In deze petrischaaltjes werd inderdaad een snellere tumorgroei en agressievere kanker gevonden. Dit is een bevestiging van wat al bekend is: kankercellen verbruiken meer suiker dan gezonde cellen. Dit wordt het Warburg-effect genoemd.
De conclusies die vanaf dit punt getrokken worden zijn onjuist. Het onderzoek is namelijk uitgevoerd bij eenvoudige organismes in een laboratorium, waar de suiker in heel gecontroleerde omstandigheden kan worden toegediend. Een mens is vele malen gecompliceerder dan een gistcel.
Er zijn meerdere onderzoeken geweest die veel directer bestudeerden of een hogere inname van suiker leidt tot een hogere tumorgroei of agressievere kanker. Uit deze onderzoeken blijkt niet dat suiker een significant effect heeft op kanker bij mensen.
Het suikerverbruik van een tumor is klein in vergelijking met de gemiddelde hoeveelheid suiker die we dagelijks eten. Ons lichaam produceert zelf ook glucose, door opsplitsing van glycogeen in de lever. Op die manier maken we dagelijks ongeveer 200 gram glucose aan, zelfs als we helemaal geen suiker eten. Een tumor verbruikt minder dan 2 gram suiker per 100 gram tumorweefsel. Een kankergezwel van een halve kilogram (al ver gevorderd in dat geval) verbruikt slechts een fractie van de suiker die de lever dagelijks vrijgeeft. Voor een kankerpatiënt heeft een suikervrij dieet daarom geen enkele zin.
Een bijkomend probleem met een suikervrij dieet is het volgende: Veel kankerpatiënten kampen met vermagering en spierverlies en moeten proberen hun gewicht op peil te houden. Ondervoeding, ook bij patiënten met overgewicht, heeft een ongunstig effect op de behandeling en de vooruitzichten van de kankerpatiënt. Ondervoeding, of het risico daarop, hebben een veel negatievere invloed dan het eten van suiker. Dus zelfs al was suiker bewezen schadelijk, is het weglaten van voedingsmiddelen bij patiënten met een risico op ondervoeding waarschijnlijk nog veel schadelijker.